BAHÇEDEN ALDIK 1 LİRA, EVE GELDİ 3 LİRA
11 Aralık 2013
Yaş meyve sebze fiyatlarında akıl almaz terslikUYMSİB Başkanı Dr. Salih Çalı, gıda fiyatlarında istikrarlı yükseliş ve akıl almaz bir terslik olduğuna dikkat çekerek, "Yaş meyve sebze ürünleri, üreticiye ödenen fiyatın en az 3 kat fazlası ile tüketiciye satılıyor” dedi.
Gıda fiyatlarında yaşanan yapısal sıkıntılar fiyatların kalıcı düşüşünü engelliyor. Geçtiğimiz ay açıklanan Ekim ayı enflasyon rakamlarının yükselişine en büyük katkı gıdadan geldi. Bu yükselişte yaş meyve-sebze kaynaklı olmak üzere işlenmemiş gıda grubu belirleyici oldu.
Aylık yüzde 3.91 oranında yükselen gıda fiyatları enflasyona 0.91 puan artış yönünde katkı yaptı. Gıda fiyatlarındaki son dönemlerde tespit edilen yüksek artışın endişe verici olduğuna işaret eden Uludağ Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (UYMSİB) Başkanı Salih Çalı, "Fiyatlardaki artış tüketici, üretici ve ihracatçıyı zorlamaya başladı. Soğan, domates, kabak, biber gibi yaş meyve sebze ürünlerin fiyatlarındaki artış özellikle dar gelirli tüketiciyi tehdit ediyor" diye konuştu.
Üreticiden iç piyasaya satılmak üzere biberin kilogramı 1.5 liraya, domates 1 liraya, patlıcan ve kabağın 70-80 kuruşa, mandalinanın 40-50 kuruşa, ayva 1.30 liraya, Santa Maria armudunun ise kilogramı 2 liraya satılıyor. İhracat yapmak için üreticiden aynı meyve sebzeler alınırken fiyatı bir miktar daha artıyor. İhracat için alındığında biberin kilogram fiyatı 1.30 liraya, domatesin 1 liraya, patlıcan ve kabağın 90 kuruşa, mandalinanın 60 kuruşa, ayvanın 1.50 liraya, armutun ise 2,5 liraya yükseliyor.
Tüketici, fiyatlar karşısında şokta
Yaş meyve sebze ürünlerinin market raflarına indiğinde tüketicide şok etkisi yarattığını anlatan Dr. Salih Çalı, "Üreticiden alınan yaş meyve sebze fiyatları markete ulaştığında ortalama 3 katına çıkıyor” dedi. Çalı'dan alınan bilgiye göre; marketlerde birinci sınıf biberin kilogramı 3,5 liraya, domates, kabak, patlıcan, mandalina ve ayva 3 liraya, Santa Maria armudu ise 4-5 liraya satılıyor.
Fiyatlardaki bu kısır döngünün serbest piyasa sistemi ile ilgili olduğunu belirten Dr. Salih Çalı, şöyle konuştu: " Marketlerdeki sebze ve meyve fiyatları, enflasyon yüksek çıkmasındaki en büyük etkenlerden birisidir.”
Gıda fiyatlarındaki yüksekliğin en önemli nedenlerinin hammadde üretimi ve işlenmesinde kullanılan akaryakıt ve elektrik olduğunu anlatan Çalı, "Türkiye'de enerji üretiminin genel olarak dışa bağımlı olması enerji fiyatlarının yüksek olmasına neden oluyor. Türkiye'de tek başına bu durum tarımsal ve yaş meyve sebze üretiminde girdi maliyetlerini en yüksek derecede etkiliyor”diye konuştu. Salih Çalı, gıda fiyatlarında yaşanan yapısal sıkıntıların ve fiyatların kalıcı düşüşündeki engellerin bir an önce ortadan kaldırılması için ilgili bakanlıkların harekete geçmesi gerektiğini söyledi.